เทศบาลตำบลบ้านหลวง มีอํานาจหน้าที่ในการบริหารงาน ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย พระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496  (และที่แก้ไขเพิ่มเติม  (ฉบับที่ 13)  พ.ศ. 2552)  มาตรา 50 และมาตรา 51 ดังนี้

(9)  หน้าที่อื่นตามที่กฎหมายบัญญัติให้เป็นหน้าที่ของเทศบาล

การปฏิบัติงานตามอำนาจหน้าที่ของเทศบาลต้องเป็นไปเพื่อประโยชน์สุขของประชาชนโดยใช้วิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี และให้คำนึงถึงการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาเทศบาล การจัดทำงบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้าง การตรวจสอบ การประเมินผลการปฏิบัติงาน และการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับว่าด้วยการนั้น และหลักเกณฑ์และวิธีการที่กระทรวงมหาดไทยกำหนด

2. มาตรา  51  ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย เทศบาลตำบลอาจจัดทำกิจการใดๆ ในเขตเทศบาล ดังต่อไปนี้
(1)  ให้มีน้ำสะอาดหรือการประปา
(2)  ให้มีโรงฆ่าสัตว์
(3)  ให้มีตลาด ท่าเทียบเรือและท่าข้าม
(4)  ให้มีสุสานและฌาปนสถาน
(5)  บํารุงและส่งเสริมการทํามาหากินของราษฎร
(6)  ให้มีและบํารุงสถานที่ทําการพิทักษ์รักษาคนเจ็บไข้
(7)  ให้มีและบํารุงการไฟฟ้าหรือแสงสว่างโดยวิธีอื่น
(8)  ให้มีและบํารุงทางระบายน้ำ
(9)  เทศพาณิชย์

และมีอำนาจหน้าที่ตามพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542 ข้อ 16 ดังนี้

มาตรา 16 ให้เทศบาล เมืองพัทยา และองค์การบริหารส่วนตําบลมีอํานาจ และหน้าที่ในการจัดระบบบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นของตนเอง ดังนี้
(1)  การจัดทําแผนพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง
(2)  การจัดให้มีและบํารุงรักษาทางบก ทางน้ําและทางระบายน้ํา
(3)  การจัดให้มีและควบคุมตลาด ท่าเทียบเรือ ท่าข้าม และที่จอดรถ
(4)  การสาธารณูปโภค และการก่อสร้างอื่น ๆ
(5)  การสาธารณูปการ
(6)  การส่งเสริม การฝึก และประกอบอาชีพ
(7)  การพาณิชย์ และการส่งเสริมการลงทุน
(8)  การส่งเสริมการท่องเที่ยว
(9)  การจัดการศึกษา
(10)  การสังคมสงเคราะห์ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็ก สตรี คนชรา และ ผู้ด้อยโอกาส
(11)  การบํารุงรักษาศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมอันของท้องถิ่น
(12)  การปรับปรุงแหล่งชุมชนแออัดและการจัดการเกี่ยวกับที่อยู่อาศัย
(13)  การจัดให้มีและบํารุงรักษาสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ
(14)  การส่งเสริมกีฬา
(15)  การส่งเสริมประชาธิปไตย ความเสมอภาค และสิทธิเสรีภาพของประชาชน
(16)  ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของราษฎรในการพัฒนาท้องถิ่น
(17)  การรักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง
(18)  การกําจัดขยะมูลฝอย สิ่งปฏิกูล และน้ําเสีย
(19)  การสาธารณสุข การอนามัยครอบครัว และการรักษาพยาบาล
(20)  การจัดให้มีและควบคุมสุสานและฌาปนสถาน
(21)  การควบคุมการเลี้ยงสัตว์
(22)  การจัดให้มีและควบคุมการเลี้ยงสัตว์
(23)  การรักษาความปลอดภัย ความเป็นระเบียบเรียบร้อย และการอนามัย  โรงมหรสพ และสาธารณอื่น ๆ
(24)  การจัดการ การบํารุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากป่าไม้ ที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม
(25)  การผังเมือง
(26)  การขนส่งและการวิศวกรรมจราจร
(27)  การดูแลรักษาที่สาธารณะ
(28)  การควบคุมอาคาร
(29)  การป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
(30)  การรักษาความสงบเรียบร้อย การส่งเสริมและสนับสนุนการป้องกันและรักษาความ ปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน
(31)  กิจการอื่นใดที่เป็นผลประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นตามที่คณะกรรมการประกาศกำหนด